Heb je ooit de ervaring gehad dat ondanks je beste inspanningen, dingen gewoon niet leken te werken? Misschien heb je verschillende diëten geprobeerd, nieuwe trainingsprogramma’s getest, geprobeerd meer te ontspannen — maar toch blijf je steken. Als dit bekend klinkt, is het tijd om te stoppen met zoeken naar de oplossing buiten jezelf en beginnen met kijken binnenin. Want het zijn vaak niet de methoden die falen. Het zijn de mensen die ze toepassen.
“Ik stop met dieet [X] want het helpt me niet af te vallen.”
“Sporten loste mijn fysieke klachten niet op, dus ik ben gestopt.”
“Stretchen hielp me niet minder stijf te voelen, dus ben ik ermee gestopt.”
“Cardio training gaf me niet meer energie, dus ben ik ermee gestopt.”
Herken je deze uitspraken? Ze weerspiegelen een algemeen patroon dat ik vaak tegenkom als coach. Mensen zijn meestal niet goed in het objectief beoordelen van waar ze zichzelf in de weg staan. Ze schuiven de schuld graag af op iets of iemand anders, omdat het makkelijker is. Maar dit weerhoudt je ervan het werkelijke probleem te zien.
Iets wat je niet ziet, kun je niet veranderen, omdat het ‘niet bestaat’.
Als je de oorzaak van een probleem niet bij jezelf zoekt, zal je het beoogde resultaat nooit behalen. Mensen stellen voortdurend gezondheids-, welzijns- en prestatiedoelen die ze niet halen. Dit zien we breed terug in onze maatschappij, met recordaantallen mensen met overgewicht, depressie, burnout, fysieke en mentale klachten. Dit terwijl het te voorkomen of op te lossen is, als mensen durven kijken naar zichzelf.
Eerlijk zijn is een taboe geworden in een wereld waarin iedereen alles moet kunnen zijn, niemand mag oordelen, en alles getolereerd moet worden.
Maar onthoud: wat je tolereert, accepteer je. En wat je accepteert, verander je niet.
Lees verder om te ontdekken hoe je deze patronen kunt doorbreken en daadwerkelijk je doelen kunt bereiken.
Heb je al eens stilgestaan bij de schade van het extern plaatsen van de oorzaak van een probleem, terwijl het eigenlijk bij jezelf ligt?
Iedereen heeft wel iets dat ze willen oplossen of bereiken, maar dat nog niet gedaan hebben.
Wil je al jaren afvallen, maar ben je nog steeds te zwaar? Of wil je al jaren je baan opzeggen en je eigen bedrijf starten, maar werk je nog steeds voor dezelfde werkgever?
Grote kans dat er ook in jouw leven dingen zijn die je graag zou willen veranderen, maar nog niet hebt aangepakt.
Denk eens aan de drie belangrijkste zaken. Stel je voor dat je hier niets aan verandert (omdat je de oorzaak extern legt). Wat is daar de consequentie van? Wie worden daardoor beïnvloed?
Hoe voel je je nu je hierover nadenkt?
Het grootste probleem dat mensen hebben bij het verbeteren van hun leven, is het niet herkennen van de bron van een probleem. Maar nog erger is het aanpakken van de verkeerde oorzaak. Dat kost tijd en moeite, zonder dat het resultaten oplevert, of zelfs met ongewenste resultaten. Stel je voor:
Je gaat naar de dokter vanwege rugpijn. De dokter maakt een scan en besluit dat je linker nier verwijderd moet worden. Na de operatie word je wakker en merk je dat de rechterkant van je lichaam verbonden is. Wat blijkt: de chirurg heeft de verkeerde nier geopereerd. Niet alleen heeft hij de verkeerde ‘oorzaak’ aangepakt, hij heeft een levensbedreigend probleem veroorzaakt.
Dit is precies wat er gebeurt als iemand niet eerlijk is over de werkelijke oorzaak van een probleem. Dit kan op de lange termijn serieuze problemen veroorzaken.
Stel je nu eens een wereld voor waarin je de oorzaak van je problemen duidelijk ziet, en daar gericht aan kunt werken. Wat zou er dan mogelijk zijn?
Hoe zou je leven er dan uitzien?
Wat zou je hebben wat je nu niet hebt?
Wie zou je zijn, die je nu niet bent?
“Het zijn geen dingen die niet werken, het zijn de mensen die niet werken”
Als je de verkeerde nier opereert, is dat niet alleen vervelend, maar zelfs gevaarlijk.
Ieder mens heeft domeinen in het leven die verbetert kunnen worden. Of dat binnen het fysieke, mentale, persoonlijke, zakelijk of ander domein valt, dat doet er niet toe. Iets wat niet werkt oplossen en doelen nastreven in het leven is noodzakelijk om te doen als je een succesvol leven wil leiden. Je maakt er niet alleen zelf beter mee, het werkt ook door naar de mensen om je heen.
In dit artikel nodig ik je uit om te kijken naar de zaken die je al langere tijd wil oplossen of bereiken, maar nog niet gedaan hebt. Het doel is om je te behoeden van de fout maken om de oplossing op de verkeerde plek te zoeken, zodat je je op het juiste kunt focussen.
Dit is wat aan bod komt:
- Het probleem met focussen op externe factoren
- Opdracht: Van doel naar realiteit
Nu we de context hebben vastgesteld, laten we eens kijken naar een veelvoorkomende fout die mensen maken als ze proberen hun problemen op te lossen: ze focussen te veel op externe factoren.
Het probleem met focussen op externe factoren
Maar al te vaak zie ik het gebeuren dat mensen belangrijke doelen negeren of uit de weg gaan, doordat ze zich focussen op externe factoren. Zoals dingen, situaties, omstandigheden of andere mensen. Wat ze door de focus buiten zichzelf te plaatsen vergeten, is om naar zichzelf te kijken. Terwijl daar in 99% van de gevallen juist de echte waarde en oplossing ligt.
Als je voornamelijk gefocust bent op anderen, omstandigheden en situaties, dan is de kans groot dat je niet in staat bent eerlijk naar jezelf te kijken. Dit maakt je geen slecht mens, het maakt het wel onmogelijk om bepaalde zaken op te lossen.
Als jij een verandering wil maken in jouw leven, ongedacht in welk domein, dan start dat altijd bij jou.
Het wordt duidelijker hoe deze externe focus problematisch kan zijn als we kijken naar hoe de meeste mensen hun problemen benaderen:
Wat de meeste mensen namelijk doen, is de schuld of oorzaak zoeken buiten zichzelf. Bijvoorbeeld;
- “Het lukt me niet om afvallen want ik heb gewoon aanleg om dik te worden”
- “Ik kan niet gaan sporten want ik heb het druk met de kinderen”
- “Ik krijg mijn werk steeds niet af omdat mijn collega werk doorschuift”
- “Ik ben gestresst door mijn personeel”
Als je deze uitspraken goed observeert, dan zie je dat in alle situaties de ‘oorzaak’ buiten het individu ligt. Het probleem zogenaamd aanleg, de kinderen, een collega of het personeel. Maar in geen enkele van deze gevallen is dat de absolute waarheid, want;
- Iedereen kan afvallen, ongeacht je genetische aanleg, als je doet wat noodzakelijk is.
- Je kunt meer verantwoordelijkheden op je nemen dan alleen voor je kinderen zorgen.
- Je hebt zelf in de hand waar je ‘ja’ en ‘nee’ tegen zegt.
- Anderen kunnen je niet ‘gestresst’ maken; alleen jouw gedachten over de ander kunnen dat.
Als mensen niet in staat zijn te kijken naar hun eigen aandeel in een situatie, probleem of uitdaging, dan kunnen ze er onmogelijk echt iets aan veranderen. Aan externe factoren kun je namelijk niets veranderen. Je hebt daar geen controle op. Je hebt alleen controle over jezelf en hoe je omgaat met deze situaties.
Het pijnlijke van het verhaal is dat veel mensen dat inzicht nooit zullen hebben. Het gevolg is een leven lang klagen over anderen en omstandigheden en er nooit iets aan veranderen. Wat uiteindelijk zorgt voor een negatieve ervaring, die steeds moeilijker te herleiden is. Als reactie hierop gaan mensen compensatiestrategieën ontwikkelen waarmee ze het oplossen van het probleem constant uit de weg gaan — vaak compleet onbewust.
Het alternatief is de oorzaak intern, binnen jezelf, zoeken. Door in elke situatie te kijken naar wat jouw invloed is en wat je daaraan kunt (en gaat) doen. Door zelf de controle te nemen en je gedrag te sturen in de gewenste directie.
Naar je eigen invloed kijken en de controle over je gedrag nemen is simpel, maar meestal niet gemakkelijk. Mensen zijn nu eenmaal vaak niet gewend om eerst naar zichzelf te kijken. De gemakkelijke optie is om buiten jezelf te kijken. Terwijl dat in naar jezelf kijken juist de veranderende kracht zit. Laten we aan de slag gaan met een oefening.
Van Uitdaging naar Actie: De Kracht van Interne Focus
Nu we hebben besproken hoe belangrijk het is om naar onszelf te kijken voor verandering en verbetering, is het tijd om deze kennis om te zetten in actie. Ik wil je uitdagen om een probleem of doel in je leven te nemen dat je al een tijd wil oplossen of wil bereiken. Voor dit moment, laten we het de ‘Uitdaging’ noemen.
Stap 1: Welke uitdaging ga je steeds uit de weg?
Pak pen en papier of open de notities op je laptop of smartphone. Maak twee kolommen:
- Kolom 1: Wat wil ik oplossen?
- Kolom 2: Wat wil ik bereiken?
Noteer in de betreffende kolom alle zaken die je al sinds lange tijd wilt oplossen of bereiken, maar die je steeds uit de weg bent gegaan.
Stap 2: Stel prioriteiten
Bekijk je lijst en geef elke uitdaging een cijfer op een schaal van 1 (onbelangrijk) tot 10 (hoogste prioriteit).
Kies vervolgens één tot twee uitdagingen die je actief wilt aangaan.
Bewaar de lijst, zodat je deze op een later tijdstip kunt gebruiken om de rest van de uitdagingen aan te pakken.
Stap 3: Reflectie op de uitdaging(en)
Noteer alle externe factoren die je tot nu toe de schuld hebt gegeven om deze uitdaging te ontwijken. Dit zijn de obstakels die, indien je je er niet bewust van bent, het bereiken van je doel in de weg staan.
Neem je voor dat ze niet langer in de weg zullen staan.
Stap 4: Jouw invloed
Kijk nu naar deze lijst en stel jezelf de vraag: ‘Wat ga ik hieraan doen?’ Of anders gezegd, wat is noodzakelijk om te doen om dit doel effectief te behalen? Noteer het volgende:
- Welke kennis heb ik nodig?
- Welke vaardigheden heb ik nodig?
- Welke acties zijn noodzakelijk?
- Maak een gedetailleerd plan en stel deadlines vast.
- Als je iets mist in punt 1-3, los dit zelf op of schakel hulp in van een professional.
Stap 5: Verantwoordelijkheid nemen
Ten slotte, spreek met jezelf af wat je precies gaat doen en houd jezelf verantwoordelijk. Je kunt ervoor kiezen om je doel te delen met een vertrouwde vriend of familielid. Het gaat erom dat je verantwoordelijkheid neemt door consequent te doen wat nodig is om je doel te behalen. Hoe je dat doet, is aan jou — het is jouw verantwoordelijkheid.
Onthoud, het is gemakkelijk om de schuld te leggen bij externe factoren. Maar echte verandering komt van binnenuit, van je eigen wil om te groeien en te verbeteren. Door je te focussen op je eigen invloed en de controle over je gedrag te nemen, zet je een krachtige stap richting positieve verandering. Het zal misschien niet gemakkelijk zijn, maar het is zeker de moeite waard.
“Your life does not get better by chance, it gets better by change.” – Jim Rohn
Vind je dit artikel waardevol? Schrijf je dan in voor de Get Real Performance nieuwsbrief. Elke zaterdag vind je een actiegerichte nieuwbrief die je als ambitieuze professional of ondernemer help om van je gezondheid je sterkste kracht te maken. Abonneer je nu en mis geen enkel artikel.
Let op: de inschrijving voor de nieuwsbrief is op bartjessen.com. Je ontvangt de nieuwsbrief in het Engels in je inbox (check ook even je spam). Via de e-mail kun je de Nederlandse versie lezen op www.getrealperformance.nl.
